Strona przedmiotowa SP7 w Tychach

ŚWIATOWY DZIEŃ OCEANÓW

gify.net

World Oceans Day – coroczne międzynarodowe święto obchodzone 8 czerwca. Pierwszy raz ustanowienie święta zaproponowano w trakcie Szczytu Ziemi 1992, jednak święto zostało oficjalnie ustanowione przez ONZ w 2008 roku.
 

Gdy spojrzeć na Ziemię z przestrzeni kosmicznej, widzi się piękną błękitną planetę. Tę barwę zawdzięcza wodzie pokrywającej ponad 70% jej powierzchni, a której większość to słone wody oceaniczne. Na mapach i globusach widzimy wiele mórz i oceanów. Należy jednak pamiętać, że w rzeczywistości tworzą one jeden wielki zbiornik wodny. Kontynenty, na których żyjemy, to właściwie ogromne wyspy na oceanach świata. Wytyczają one naturalne granice dzielące je na poszczególne akweny. Większe z nich nazywamy oceanami, mniejsze morzami.
 

Podwodny wszechświat jest właściwie bardzo podobny do tego na powierzchni, z tylko dwiema różnicami: wszędzie jest woda (szokujące), i wszystko ma dużo większą skalę. W głębi oceanu są więc ogromne góry, klify, wulkany, a nawet jeziora i rzeki, które mogą płynąć przez tysiące kilometrów. Te formacje i prądy tworzą się, gdy słona woda spotyka się ze słodką, a ich różne gęstości tworzą efekt warstwowy. Podobnie, nawet wodospady mogą pojawić się w oceanie, jak na przykład katarakta w Cieśninie Duńskiej na Atlantyku między Islandią a Grenlandią. To najwyższy na świecie podwodny wodospad o spadku ponad 3500 metrów. Powstał w miejscu, gdzie zimniejsza woda ze wschodniej strony jest spychana w dół przez cieplejsze masy z zachodu.
 

Ciekawostki

•  Na Ziemi wyróżniamy 5 oceanów: Ocean Spokojny (Pacyfik, Ocean Wielki), Ocean Atlantycki (Atlantyk), Ocean Indyjski, Ocean Arktyczny, Ocean Południowy.
•  Największym oceanem jest oczywiście Pacyfik – zajmuje ok 30% powierzchni Ziemi. (155,6 mln km²). Nazwa Pacyfik wywodzi się z łacińskiego Tepre Pacificum, czyli „spokojne morze". Dlatego często Pacyfik nazywany jest Oceanem Spokojnym. W swoim najszerszym punkcie, pomiędzy Kolumbią i Indonezją, Pacyfik jest pięć razy szerszy niż Księżyc!
•  Pacyfik jest najgłębszym oceanem (średnia głębokość 3970 m). Najpłytszym natomiast Ocean Arktyczny (średnia głębokość 1205 m).
•  W zachodniej części Oceanu Spokojnego znajduje się najgłębszy rów oceaniczny na Ziemi – Rów Mariański mający 10 984 m głębokości. Więcej ludzi było na księżycu 12 niż w Rowie Mariańskim, który eksplorowało 3 nurków . Wśród nich był nie kto inny jak twórca filmu "Titanic". Reżyser James Cameron podobno marzył o wyprawie od dawna i sam zaprojektował wiele elementów maszynerii potrzebnych podczas ekspedycji.
•  Na Pacyfiku jest ponad 25 000 wysp.
•  Na dnie oceanu znajduje się najdłuższy łańcuch górski na Ziemi – Grzbiet Śródoceaniczny (ponad 65 000 km długości).
•  Rośliny oceaniczne (głównie glony) produkują 70-80% tlenu – to właśnie im, a nie drzewom zawdzięczamy świeże powietrze.

DZIEŃ KOSMOSU

21 maja Dzień Kosmosu

Celem obchodów Dnia Kosmosu, ustanowionego z inicjatywy amerykańskich astronautów jest upamiętnienie wydarzeń, związanych z badaniami przestrzeni kosmicznej i zainspirowanie naukowców do dalszej pracy. Dzień ma też zachęcać ludzi do zgłębiania tajemnic Wszechświata.
Kosmos to przestrzeń znajdująca się poza obszarem ciał niebieskich. Za granicę pomiędzy ziemską atmosferą a przestrzenią kosmiczną przyjmuje się umownie wysokość 100 km nad powierzchnią Ziemi, gdzie przebiega umowna linia Kármána. W przeciwieństwie do atmosfery naszej planety, w przestrzeni kosmicznej nie ma powietrza ani innych warunków do życia, dlatego astronauci muszą tam nosić zaawansowane technologicznie skafandry. W związku z brakiem powietrza w przestrzeni kosmicznej jest ona zupełnie czarna, ponieważ nie ma tam niczego, co mogłoby rozpraszać światło słoneczne, tak jak na ziemi robi to powietrze tworzącego błękit nieba.
Ten brak powietrza oznacza również całkowitą ciszę w przestrzeni kosmicznej. W kosmosie występuje tak zwana próżnia, czyli obszar całkowicie wolny od jakiejkolwiek materii, takiej jak powietrze i inne gazy i substancje. Dźwięk podróżuje poprzez powietrze i nie może istnieć bez niego.

Ciekawostki
• 803 dni, 9 godzin i 39 minut – aktualnie to najdłuższy czas pobytu człowieka w przestrzeni kosmicznej. Dokonał tego Siergiej Krikalow podczas sześciu lotów kosmicznych ze swoim udziałem w latach 1988–2005.

• 400 171 km od Ziemi – znajdowała się załoga Apollo 13 podczas lotu nad niedostępną nam stroną Księżyca. Ustanowiono wtedy rekord najodleglejszego od Ziemi lotu załogowego.
• 236,7 miliardów km średnicy – posiada jedna z najbardziej supermasywnych poznanych czarnych dziur we Wszechświecie.
• 92 miliardy lat świetlnych – tyle wynosi średnica obserwowanego z naszej perspektywy Wszechświata.
• Człowiek produkuje śmieci nie tylko na Ziemi. Wokół naszej planety krąży już około pół miliona sztuk śmieci kosmicznych, czyli przedmiotów pozostawionych przez ludzi, a nie mających obecnie żadnego pożytecznego zastosowania. W kosmosie znajdziemy zatem fragmenty rakiet czy satelitów, ale także akcesoria codziennego użytku (np. klucze porzucone podczas budowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej).
• We Wszechświecie znajduje się więcej gwiazd niż ziarenek piasku na wszystkich ziemskich plażach razem wziętych. Czyli przynajmniej miliard bilionów. 

www.gify.net

EUROPEJSKI DZIEŃ MORZA

www.gify.net

 20 maja, w całej Unii Europejskiej obchodzony jest Europejski Dzień Morza. Jest to święto ustanowione w 2008 r. przez Radę Unii Europejskiej, a jego celem jest podniesienie świadomości obywateli Europy na temat mórz i ich znaczenia w naszym codziennym życiu. Ma przypominać o takich problemach jak: zanieczyszczenia wód i oceanów, konsekwencje zmian klimatu i efektywność wykorzystania zasobów morskich.

Wiadomości:

Europa z trzech stron otoczona jest morzami:

• na północy - Ocean Arktyczny, do którego należą: Morze Barentsa, Morze Białe, Morze Grenlandzkie, Morze Północne,
•  na zachodzie - Ocean Atlantycki,
•  na południu - Morze Śródziemne, Morze Marmara, Morze Czarne, Morze Azowskie.

Ciekawostki

• Najbrudniejsze morze na świecie to… Morze Śródziemne, które obmywa jednocześnie więcej krajów niż jakiekolwiek inne. Znajduje się ono między 30˚N a 46˚N oraz 6˚W i 36˚E. Jest największym morzem śródlądowym na świecie i obejmuje około 2,5 miliona km². Szacuje się, że objętość wody w Morzu Śródziemnym wynosi ponad 3,7 miliona km³. Średnia głębokość morza wynosi 1500 m. Najgłębszy punkt znajduje się w Głębi Kalipso na Morzu Jońskim sięga 5267 m. Jeśli uwzględnimy Morze Marmara, całkowita powierzchnia Morza Śródziemnego wynosi 2 510 000 km². Morze Marmara jest połączone z Morzem Egejskim przez Cieśninę Dardanele.
• W Morzu Śródziemnym żyje ponad 9 tysięcy gatunków różnych żywych stworzeń.
• W Morzu Czarnym życie istnieje tylko w górnej warstwie wody, ponieważ głębsze wody są zbyt nasycone siarkowodorem. 
• Wody Morza Bałtyckiego są bardziej nasycone złotem niż jakiekolwiek inne.
• Najbardziej przezroczysta woda na świecie znajduje się w położonym w pobliżu Antarktydy Morzu Weddella.
•  Najbardziej słone morze na świecie - Morze Martwe, jest dziewięć razy bardziej słone niż Morze Śródziemne. Jednak z punktu widzenia nauki Morze Martwe jest jeziorem endorheicznym, a nie morzem. Jeśli mówimy konkretnie o morzach, to Morze Czerwone będzie najbardziej słone.
•  Do Morza Czerwonego nie wpływa ani jedna rzeka. Jest najcieplejsze.
  
  

www.gify.net 

Wyniki szkolnego konkursu "KRAJE ŚWIATA"

16 maja odbył się szkolny konkurs geograficzny "Kraje świata". Zadaniem uczniów było rozpoznać kraje na wszystkich kontynentach i podać ich stolice. Oto wyniki:

I miejsce - Michał R. - klasa 8b
II miejsce - Piotr B. oraz Artur Z. - klasa 8c (obaj uczniowie uzyskali taką samą liczbę punktów)

Zwycięzcom i pozostałym uczniom gratuluję tak szerokiej wiedzy.

M. Śliwka

MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ SŁOŃCA

Międzynarodowy Dzień Słońca (ang. Sun-Earth Day) co roku obchodzony jest 3 maja. Jego celem jest upowszechnienie wiedzy na temat Słońca oraz jego wpływie na Ziemię, a także zachęcanie ludzi do korzystania z odnawialnych źródeł energii. Święto zostało ustanowione przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) i NASA.roku. Jest dobra okazją, by przypomnieć nam, że jest niezbędne do życia na Ziemi. Ze względu na ogromny wpływ Słońca na Ziemię, wiele wczesnych kultur postrzegało Słońce jako boga. Starożytni Egipcjanie czcili boga słońca zwanego Ra, a w mitologii Azteków istniał bóg słońca zwany Tonatiuh. Naukowiec i filozof z dzisiejszej Turcji zwany Anaksagoras był pierwszym, który zasugerował, że słońce jest gwiazdą, około 450 r. p.n.e.
 

Słoneczne wiadomości:
• Słońce powstało około 4,56 miliarda lat temu z dużego obłoku molekularnego, jest prawie idealną kulą gazu i nie ma powierzchni. Ponieważ świeci nieprzerwanie tak długo, zdołało już "zużyć" około połowy swojego zapasu wodoru. Jako żółty karzeł będzie w stanie podtrzymywać proces fuzji wodoru w hel jeszcze przez około 5 miliardów lat.
• Słońce jest jedną z ponad 100 miliardów gwiazd na Drodze Mlecznej.
• Oddalone jest od Ziemi prawie o 150 mln km ( 8 minut i 19 sekund świetlnych).
• Słońce obraca się wokół własnej osi w kierunku przeciwnym niż Ziemia.
• Temperatura mierzona w najgorętszym miejscu Słońca, czyli w jego jądrze, wynosi blisko
15 000 000°C. Z kolei w najchłodniejszym miejscu – blisko 6 000°.
• Średnica gwiazdy wynosi 1392 684 km. Oznacza to, że Słońce jest 109 razy większe od Ziemi. Gdyby Słońce było wielkości piłki plażowej w Kosmosie, to Jowisz byłby wielkości piłki golfowej, a Ziemia byłaby tak mała jak groch.
• Masa w przybliżeniu wynosi 333 000 mas naszej planety. Słońce stanowi około 99,86% masy Układu Słonecznego.
• Około 3/4 masy Słońca stanowi wodór, reszta przypada głównie na hel.
• Światło od powierzchni Słońca do Ziemi podróżuje około 8 minut i 19 sekund.
Oznacza to, że gdy patrzymy na Słońce na niebie, widzimy je tam, gdzie było ponad 8 minut temu.
• Gdybyś ważył 68 kg na Ziemi, ważyłbyś 1905 kg na Słońcu.